Câu điều kiện loại 3 còn có thể được gọi là câu điều kiện quá khứ không thật.
Cấu trúc này được dùng khi ta muốn đặt một giả thiết ngược lại với điều gì đó đã xảy ra trong quá khứ.
* Công thức câu điều kiện loại 3:
IF + Chủ ngữ 1 + Động từ chia ở thì QKHT +Bổ ngữ, Chủ ngữ 2 + WOULD /COULD HAVE + PP.
- Nói cách khác, ở câu điều kiện loại 3, mệnh đề IF dùng thì quá khứ hoàn thành, mệnh đề chính dùng công thức WOULD hoặc COULD + HAVE + PP.
* Lưu ý:
- PP (Past Participle) là dạng quá khứ hoàn thành của động từ. Ở động từ bất quy tắc, đó chính là cột thứ 3 trong bảng động từ bất quy tắc. Ở động từ có quy tắc, đó chính là động từ nguyên mẫu thêm ED.
- Bổ ngữ có thể không có, tùy ý nghĩa của câu.
- Chủ ngử 1 và chủ ngữ 2 có thể trùng nhau.
- Mệnh đề IF có thể đứng trước hoặc sau mệnh đề chính.
Ví dụ:
If he had known that, he would have decided differently. (Nếu anh ấy biết điều đó, thì anh ấy đã quyết định khác rồi.)
Jane would have found a new job if she had stayed in Boston. (Nếu ở lại Boston thì Jane đã tìm được việc mới rồi.)
If Alice had won the competition, her life would have changed. (Nếu Alice thắng cuộc thi đó, thì cuộc đời của cô ấy đã thay đổi nhiều rồi.)